Verslag Vredesweek Haarlem 2025

Aperitief voor de Ziel

Za 20 Sept. 2025 – Oud-katholieke Kerk

In de korte dienst stond pater Franciscaan Rob Hoogenboom stil bij het verhaal van Franciscus van Assisi, die in 1019 naar Egypte ging om vrede te sluiten met de sultan en een einde te maken aan de kruistochten. Ondanks de verloren strijd wilde de kerk de kruistochten toch voortzetten (waar kennen we dat van?), maar Franciscus volgde zijn roeping en geweten. In ieders oog was dit een dwaze en gevaarlijke actie, maar de moed en oprechtheid van Franciscus dwong respect af bij de sultan. Franciscus op zijn beurt was onder de indruk van het gebed van de moslims. De kruistochten werden niet beëindigd, maar door deze ontmoeting werden vooroordelen opzijgezet. Dit verhaal is ook in onze tijd actueel: want wie durft zijn roeping en geweten te volgen soms ‘tegen beter weten’ in?

De dienst werd muzikaal begeleid door singer-songwriter Ivo Bernard. Met een drankje werd er gezellig nagepraat.

Kraanvogels vouwen

Za 20 Sept. 2025

Om een klein steentje bij te dragen aan de Vredesweek koos het Stadsklooster Haarlem voor het vouwen van kraanvogels. Het vouwen van 1000 kraanvogels staat voor vrede en harmonie. Je vouwt een kraanvogel om deze als geschenk aan iemand te geven. Een klein gebaar met een grote boodschap; je geeft vrede cadeau. De deuren van het kantoor aan de Oude Groenmarkt nr 5 stonden op zaterdag 20 september open voor deze activiteit. De weersvooruitzichten voor de ochtend zonnig, dus ook buiten voor ons kantoor de gelegenheid om aan een tafel aan te schuiven om te vouwen. De hele dag was er aanloop van mensen, gewoon gezellig, tijd voor ontmoeting, aandacht voor het vouwen én onderwijl een mooi gesprek, ‘zijn in het moment’, samen.

Op het laatste moment kwam er ook nog een 2^e gelegenheid in Centrum Schalkwijk en daar zijn op zaterdag 27 september ook kraanvogels gevouwen. Het was superleuk om te ervaren hoe snel dat geregeld kon worden met elkaar. Tof hoeveel verschillende mensen daar aanschoven: een fijne gemoedelijke sfeer én mooi om een kraanvogel zomaar te geven aan een iemand met de boodschap van vrede. Dat willen we toch allemaal, daar doen we het voor.

Ligconcert

Za 20 Sept. 2025 – Doopsgezinde Kerk

Al bij binnenkomst door de met kaarsen verlichte gang van de Doopsgezinde kerk kwam je in de sfeer van het concert. Iedereen zocht in stilte een plekje op de vloer. De kerk was feeëriek verlicht. Liggend op de grond met een heel andere blik op de kerk kwam de muziek direct binnen. De twee organisten, Dick Koomans en Yu Nagayama, speelden afwisselend op klavecimbel, orgel, harmonium en vleugel. Het was een gevarieerd repertoire, zeker niet alleen meditatief: Bach, Scarlatti, Ad Wammes en Cesar Franck. Een bijzondere ervaring, die volgens deelnemers zeker nog eens herhaald mag worden.

Vrouwen zingen voor vrede

Zo 21 Sept. 2025 – PHIL.

Dit meezingconcert was het laatste van een drieluik van zangbijeenkomsten die eerder door Yvonne Moonen in Haarlem en Bloemendaal werden georganiseerd. Dit keer als onderdeel van de Vredesweek en in een zaal van de Phil met meer dan 250 (vooral) vrouwen! Onder leiding van zangeres en stembevrijder Charo Durán aan de vleugel met percussionist Pouriya Jaberi werd er enthousiast en uit volle borst meegezongen en soms gedanst. Tussen de eenvoudige liederen door moedigde Charo iedereen aan om vrede te voelen met jezelf, met je dierbaren, met je directe omgeving en met de grote wereld, waar zoveel aan de hand is. Om ook aandacht te hebben voor je kleine irritaties, ook het donkere in te sluiten.

De boodschap van het concert was dat elke stem telt in het geheel en dat we met elkaar de verdeeldheid in de wereld kunnen tegengaan. Dat we kunnen kiezen om het goede te doen door iets kleins en concreets. Dit werd in het samen zingen concreet gemaakt en door contact te maken met de mensen om je heen in de zaal. Er bleken mensen van ca.15 nationaliteiten aanwezig te zijn en er werd veelvuldig met elkaar kennis gemaakt. Dit ging ook door na afloop van het concert in de foyer bij een drankje en hapje. Elke deelnemer had bij binnenkomst een kaartje gekregen met een vraag ter inspiratie om met iemand die je nog niet kent een gesprek aan te gaan. Het werd een heel gezellige nazit. De middag werd mogelijk gemaakt met steun van de Phil en de gemeente.

Wandeling voor de vrede en gebed voor vrede voor stad en wereld

Ma 22 Sept. 2025 – In het oog springende korte optocht met aansluitend Gebed voor Vrede voor Stad en Wereld in het Soefihuis

“In beweging komen voor de vrede” kan je ook fysiek opvatten: met elkaar lopen en naar je omgeving zichtbaar maken waar je voor staat. Elkaar ontmoeten en onderweg je zorgen delen. Dat wordt maandelijks gedaan op de eerste maandag van de maand. En nu ook in de Vredesweek tijdens een in het oog springende optocht die eindigt bij het Soefihuis voor het gebed voor Vrede voor Stad en Wereld.

De wandelaars werden warm verwelkomd in het Soefihuis, waar we met ca 30 deelnemers in een grote kring in stilte plaatsnamen. In de korte dienst werden we door voorganger Jaap-Willem Hutter en lector Marleen Wijdeveld meegenomen in teksten over wat vrede is of hoe je tot vrede komt. De teksten kwamen uit het Hindoeïsme, Boeddhisme, Jodendom, Christendom, Islam en Soefisme. De rode draad tussen die invalshoeken is harmonie: met je eigen verlangens en drijfveren en met je omgeving. Er klonk mooie muziek, we staken een kaarsje aan bij onze gebeden en brachten elkaar de vredesgroet. Een mooi begin van de week.

Labyrintlopen

Ma 22 Sept. 2025 – Remonstrantse kerk

Het Labyrint lopen is een vorm van loopmeditatie die je langs een pad brengt naar het centrum van het labyrint en kan je ervaren als een symbolische reis naar vrede. Tijdens de Vredesweek is dit op verschillende momenten gedaan. In de Remonstrantse kerk werd het na afloop van de wekelijkse stiltemeditatie gedaan en dit gebeurde in een intieme en fijne sfeer. Enkele mensen die met elkaar hieraan deelnamen (waaronder iemand in een rolstoel, dat kan dus ook!) waren begaan met elkaar, met vrede en met de situatie in Gaza en Israël in het bijzonder. Na de afsluitende viering van de vredesweek op zondagmorgen hebben ook deelnemers het labyrint gelopen. Men vond het bijzonder om dit te doen en men was dankbaar dat deze mogelijkheid werd geboden.

Maatwerk op een basisschool

De begeleider kan aan het lopen van het labyrint een speciaal ritueel toevoegen om de vredeswens te bekrachtigen. Nadat zij hun pad hebben gelopen kunnen deelnemers de vredeswens opschrijven en in de ruimte ophangen. Met de kinderen van de bovenbouw van de Veronica Jenaplan-basisschool was er een bijzondere vorm gekozen. De kinderen hadden eigen vredessymbolen getekend om op het labyrint te leggen én ze hadden een eigen vredeswens geschreven die ze in het centrum in een trommel legden. Die zijn allemaal verbrand om deze wensen over te geven aan het universum. De teamleiders van de kinderen deden zelf ook mee en waren onder de indruk van hoe kinderen dit beleefden en van hun eigen ervaringen.

Debatavond Pletterij: Van internationale rechtsorde naar machtsorde

Di 23 Sept. 2025 – Pletterij

De zaal in het debatcentrum De Pletterij loopt vol terwijl de 3 sprekers van de avond plaatsnemen: Sabine Mengelberg (docent Defensie academie), Jan Pronk (oud politicus en hoogleraar) en Chris de Ploeg (auteur van boek De Grote Koloniale Oorlog). Zij geven onder leiding van Jan Hoekema hun visie op de oude, huidige en de nieuwe wereldorde. Wat er zo al aan bod kwam:

Tav de titel werd gelijk duidelijk: Als je kijkt met de bril van het kolonialisme dan kan je je afvragen of er wel een internationale rechtsorde heeft bestaan. Er was wel sprake van een zeker evenwicht en vertrouwen tussen de grootmachten. Je kon spreken van een waardengemeenschap in Europa en de oprichting van de VN was een doorbraak voor het multinationalisme. Maar in 50 jaar tijd is alles veranderd: Europa is geen lichtbaken meer, heeft haar geloofwaardigheid verloren; we worden niet meer vertrouwd door andere continenten. De VN maakt nu haar grootste crisis door. De allianties in de hele wereld verschuiven. Wat nodig is: je moet het machtsspel kunnen spelen en tegelijkertijd ook je waarden & normen bewaren. Europa moet haar eigen (nucleaire paraplu) kracht vergroten, want Rusland test ons. Dus je moet jezelf kunnen verdedigen, maar er moet ook een diplomatiek pad bewandeld worden: de-escalatie, je handen uitstrekken en praten is nodig. Want ook de Russen voelen zich onveilig. Iedereen is bezig met veiligheid en we missen feitelijk een vredesbeleid. Nog meer uitzoemend: met alle zorg om de (handels)oorlogen lijkt de aandacht voor de ecologische ramp te verslappen. Terwijl deze de grootste dreiging in zich heeft; velen lijken niet te beseffen dat ook de noordelijke helft van de aarde hierdoor getroffen gaat worden. Om het donkere plaatje compleet te maken, er gaat ook een grote dreiging uit van de (corrumperende) macht van de Tech miljardairs. Het enige lichtpuntje is te verwachten als Europa een eigen koers kan varen, los van de VS en naast het kunnen meedoen met de machtspolitiek ook multilateriale samenwerking met landen kan versterken. Wat daarvoor nu ontbreekt is het leiderschap en het diepe besef dat het echt crisis is.

Na het sombere toekomstscenario werd de avond wat lichter afgesloten door stand-up comediant Eric van Muiswinkel. Hij kijkt met een kwinkslag terug op de tijd dat het populair was om links te zijn, terwijl nu alles rechts lijkt te ademen. Hij wil zich niet laten beïnvloeden door de in de media aanwezige focus op angst en stelt zijn hoop op de jongste generatie.

Drie Zwaluwenkoren

Wo 24 sept. 2025 – In PHIL.

In het voorprogramma van het Vredesconcert van het Nederlands Blazers Ensemble was er een optreden van 3 zogenaamde Zwaluwkoren. Dit zijn koren waarin oude en nieuwe Nederlanders in elkaars taal zingen, om van elkaar te leren, nieuwe culturen te ontmoeten en ook muzikaal te groeien. Drie koren uit Utrecht, Amsterdam en Haarlem zongen eigen repertoire en sloten met een gezamenlijk vredeslied af, dat werd begeleid door blazers van het NBE. Daarna volgde de ondertekening van de Vredesverklaring Haarlem door 6 nieuwe partners.

Ondertekening Vredesverklaring

Wo 24 sept. 2025 – In PHIL.

Lia de Ridder (Humanistisch Verbond) en Bernadette Meertens (Antonius Gemeenschap) gaven een korte toelichting bij de Vredesweek en de ruim 30 organisaties die hierbij betrokken zijn. Deze organisaties hebben de Vredesverklaring ondertekend waarmee zij aangeven zich te willen inzetten voor een respectvol en vreedzaam samenleven in Haarlem. Elk jaar komen er nieuwe ondertekenaars bij. Zo ook dit jaar; de vertegenwoordigers van de nieuwe partners werden op het podium gevraagd om hun handtekening te zetten. Achtereenvolgens zijn dat: Natalie Lukkenaer, van de Stichting Philomela die de Zwaluwkoren organiseert, Ulyana Loginova van Haarlem4Ukraine: Carole Kroese, dirigent van Zwaluwkoor en diverse andere koren in Haarlem, Yvonne Moonen, Inclusion Incorporated met Charo Durán, directeur Zangschool Canto, organisatoren van Vrouwen zingen voor vrede. En tot slot: Karin Koets en Rick Muselaers namens het Muziekinstituut van de Kathedraal St.-Bavo & Koorschool.

Vredesconcert: Nederlands Blazers Ensemble

Wo 24 sept. 2025 – In PHIL. Het Nederlands Blazers Ensemble geeft ieder jaar een Vredesconcert waarvan de opbrengst naar Stichting Vluchteling gaat. Het was een geweldige avon met onder meer medewerking van onder anderen kinderen van de Haarlemse Koorschool. Ook werd er op fascinerende wijze samengespeeld met artiesten uit gebieden waar uit veel vluchtelingen komen. Hun bijdrage was vooraf opgenomen en werd geprojecteerd (zie foto’s).

Een moment…

Elke dag van de Vredesweek – St. Bavokerk

Elke werkdag in de Vredesweek was in het koor van de Grote of St. Bavokerk een viering om te bidden voor vrede en gerechtigheid. In de kerk was een Vredesmuur opgesteld waar gemeenteleden en bezoekers een gebedswens konden achterlaten. De vredeswensen werden geschreven op papiertjes van bloemzaden en daarna opgerold en in de muur gestoken. Deze vredeswensen werden elke dag in deze viering meegenomen en voorgelezen. Na de vredesweek worden de zaadjes in en rondom de kerk gepland. Tijdens de viering werd de vredeskaars aangestoken, werden teksten voorgelezen en konden aanwezigen, waaronder ook toeristen, een kaarsje aansteken. Verschillende voorgangers werkten hieraan mee, zoals (op de foto’s) jeugdpastor Annelies Rebel en pastoraal directeur Joost van den Bogert van Stem in de stad. Er was stilte en mooie muziek van onder andere gitarist Pieter Mulder en violiste Suzanne Groot.

Vredesoptocht

vrij 26 sept. 2025 – binnenstad Haarlem

We liepen toch maar mooi met bijna honderd deelnemers door de Haarlemse binnenstad muzikaal ondersteund door het vrolijk makende kwintet HuiskamerGeluk. De optocht kon rekenen op een veelvoud aan nieuwsgierige belangstellenden onderweg. Met vlaggen, banners, spreuken en liederen trok ze de aandacht dan ook vanzelf naar zich toe. ’Kom laat je horen. Voor het te laat is’, klonk het onder andere – gezongen op de melodie van het beroemde Partizanenlied ’Bella Ciao’.

De kracht van compassie

Za 27 sept. 2025 – Oud-Katholieke Kerk

Naar aanleiding van het Handvest voor Compassie (opgesteld in 2009) vertelt Anand Swami Persaud hoe door het actief beoefenen van empathie en compassie zijn wereldbeeld is veranderd. Persuad is veteraan. Hij heeft als militair in Libanon gediend en 10 jaar actief boeddhisme beoefend.

Het Handvest voor Compassie roept ons op om alle anderen te behandelen zoals wij zelf behandeld willen worden. Wat betekent dat in deze tijd? Wat vraagt medemenselijkheid van je? Hoe overstijg je egoïsme, je eigen onzekerheid en angst voor het vreemde? Het zijn vragen van alle tijden en hebben een plek in alle religieuze, culturele en spirituele tradities. Vanuit dit handvest heeft Anand Swami Persaud ons meegenomen in een voorbeeld over ruzie, geweld en onvriendelijkheid, waarin het geven/krijgen van compassie, niet eenvoudig was. Het vroeg veel van die mens maar het meer openstaan voor de ander bracht heel mooie resultaten. Het voelen en geven van compassie vergt oefening en die oefening kan je altijd, overal met iedereen doen. Hoe je dat kan doen staat beschreven in 5 stappen; de deelnemers ontvingen de beschrijving hiervan.

De bijeenkomst werd opgeluisterd door de sfeervolle muziek van Kees van Boxtel op de Indiase Bansuri.

As I left my father’s house

Za 27 sept. 2025 – Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen

De zaal van de kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen was omgebouwd tot een ronde toneelvloer voor het theaterstuk As I Left My Father’s House. De voorstelling werd uitgevoerd door New Dutch Connections, een organisatie die zich richt op het overbruggen van de kloof tussen vluchtelingen en ‘oude’ Nederlanders. Dit doet zij onder andere met theatervoorstellingen met medewerking van mensen die uit hun land zijn gevlucht en ervaring hebben met het wonen en integreren in de Nederlandse samenleving.

Drie personages, met een christelijke, joodse en islamitische achtergrond, vertelden in krachtige monologen, meeslepende muziek en met poëtische teksten hun verhaal. Het was een indrukwekkende voorstelling, waar je wel stil van wordt. Na afloop was er gelegenheid om in de kring je eigen levensverhaal/ je afkomst te delen. Enkele mensen maakten daarvan gebruik, maar de meesten stonden bij het hapje en drankje in groepjes na te praten.

Afsluitende vredesviering

Zo 28 sept. 2025 – Remonstrantse Kerk

De Vredesweek 2025, met thema ‘Niets doen is geen optie’ werd afgesloten op zondag 28 september met een Vredesviering die gehouden werd in de Remonstrantse kerk. De voorgangers waren Alex Noord en Daniel
Serrano-Bernal (Doopsgezinden), Jaap-Willem Hutter (Soefi), Sietse van Kammen (Lutheranen), Lia de Ridder (Humanisten), I Leng Tan (Remonstranten), Alison Besselink (RK Groenmarkt), Pieter Verduin (Boeddhisten), Tom de Haan (PKN) en Marleen Wijdeveld (Kapel Bloemendaal).
Iedereen bracht eigen elementen in, zoals Alison het Zonnelied van Franciscus, vanuit de RK traditie, meenam. Er waren verhalen, gebeden, recitaties (geleid door de Zenboeddhisten). De structuur van de viering werd geleend
van de theologe Dorothee Sölle. Wat gaf verbinding aan zoveel diverse elementen was de gezamenlijke wens voor vrede, en de openheid voor elkaar. Het geheel werd opgeluisterd door een gelegenheidskoor uit verschillende kerken.

Het was een mooie gezamenlijke afsluiting van de Vredesweek.